Is het kopen van loot boxes in games hetzelfde als online gokken?

Het is sinds oktober 2021 mogelijk om legaal te gokken bij Nederlandse online casino’s. Vanzelfsprekend moet een speler dan wel 18 jaar of ouder zijn. Echter geldt dat niet voor lootboxes in games. Kinderen van onder de 18 jaar kunnen zonder enige moeite te doen een lootbox aanschaffen. De grote vraag is dat of loot boxes vergelijkbaar zijn met online gokken. Daar valt genoeg over te zeggen. De speler zal bij online gokken een geldbedrag inzetten en proberen om meer geld terug te winnen.

Lootboxes kan een videogamer aanschaffen en daarvoor zal een item of een upgrade worden toegekend. Een lootbox kan dus worden gezien als een aankoop, zoals wij die ook in de winkel doen. Echter is het onbekend wat de speler precies koopt, waardoor het weer als gokken kan worden gezien. Het is een moeilijk vraagstuk, waarop jij het beste zelf kan antwoorden.

Loot boxes

Een loot box is ook wel een doos, een krat of een pakje in een videospel. Het klinkt vreemd, maar in het object zitten bepaalde items die gebruikt kunnen worden in het videospel. Aangezien de items nog niet zichtbaar zijn, kan de speler niet weten dat hij of zij precies koopt. Enkele items die vaak langskomen zijn kledingitems, wapens, power-ups, beschermingsobjecten en voetbalspelers. Het ligt er een beetje aan voor welk spel het is. Een lootbox kan ook met een andere naam voorbijkomen, zoals een booster-pack of een lockbox.

Een speler kan op verschillende manieren aan een lootbox komen. De meeste loot boxen zijn verkrijgbaar in de online winkel van het spel. Er zal dan een ‘echt’ geldbedrag moeten worden neergelegd. Afrekenen kan met virtueel geld of via een creditcard (Visa of MasterCard), iDeal en PayPal. Loot boxes kan de speler ook kennen van mobiele games die via een applicatie op de smartphone worden gespeeld. In dat geval kan de speler afrekenen via het App Store-account of Google Play Store-account. Het zijn micro-transacties, maar het gevaar schuilt hem in het feit dat een speler het overzicht verliest en plotseling hoge bedragen uitgeeft door veel transacties door te voeren.

Loot boxes zijn ook beloningen die de speler kosteloos kan ontvangen in een videogame. Bijvoorbeeld door een nieuw niveau te bereiken of goed te presteren tijdens een toernooi. Eventuele promoties zijn ook beschikbaar, zo zijn er spelontwikkelaars die beloningen uitkeren wanneer iemand kijkt naar de streamingsevenementen op Twitch.

Een belangrijk onderdeel binnen FUT is dat de speler pakjes met spelers mag openen. De pakjes kan de deelnemer kopen of verdienen door veel te spelen en goede resultaten te boeken. Een lange tijd was het onbekend wat er in de spelerspakketjes zat. Echter heeft het spelbedrijf besloten om toch aan te geven wat de kans is op een goede speler.

Er zijn allerlei verschillende pakketjes beschikbaar, zowel dure als goedkope pakjes. De kans op een speler met een hoge notering is dan ook groter wanneer een speler een duur pakje opent. De kans op een speler van 84+ is bijvoorbeeld 8,6% in een Premium Goud-pakket, terwijl de kans naar 11% stijgt in een Premium Gouden Spelers-pakket. De kans op een speler uit het Team of the Season is met 1,00% in een Premium Goud-pakket zeer minimaal. Simpel gezegd, geeft een speler meer geld uit dan is de kans op een mooie beloning een stuk groter.

Kwetsbare groep

De lootboxes worden online via een spel verkocht en zijn zeer laagdrempelig. Allereerst gaat het om micro-aankopen, waardoor er slechts kleine bedragen neergelegd worden voor de boxes. Daarnaast kan iedereen de loot boxes kopen, dus ook minderjarige. Er is geen bescherming voor kwetsbare groepen, aangezien er verder ook geen regels zijn. Dankzij het pay-to-win principe zal de speler continu de drang voelen om een aankoop te doen. Een goed voorbeeld is FIFA, waarin enkel de spelers met de beste voetbalspelers succesvol kunnen zijn. Er worden in het voetbalspel ook telkens weer nieuwe en verbeterde spelers toegevoegd, waardoor er steeds opnieuw een drang tot een aankoop ontstaat.

Regulering

In Nederland bestaat er vooralsnog geen regulering omtrent de lootboxes. Dat is bijvoorbeeld anders in België, waar de FIFA-spelers geen pakketjes kunnen kopen en deze alleen kunnen verdienen door te gamen. Er zijn veel Belgische spelers die de regels omzeilen door een Nederlands account aan te maken of zelfs te kopen.

Sandra Molenaar, directeur Consumentenbod, hoopt dat ook op een snelle regulering. “Er moet een verbod komen op het bedrieglijke ontwerp van de lootboxes. En een verplichting om transparant te zijn over de werkelijke kosten. Plus extra bescherming voor minderjarigen. Games voor minderjarigen mogen geen lootboxes aanbieden voor echt geld en ze mogen geen ‘pay-to-win-mechanismen’ bevatten. En dat moet internationaal, dus op Europees niveau, geregeld worden.”

Raad van State

De FIFA-maker EA werd in 2019 een dwangsom opgelegd door de Kansspelautoriteit (Ksa). De spelmaker vocht de dwangsom aan en de zaak kwam uiteindelijk bij de Raad van State terecht. De Raad van State oordeelde vervolgens dat de loot boxes niet gezien mogen worden als een illegaal kansspel, maar juist een belangrijk onderdeel uitmaken van een grote game. De pakketjes voegen uitsluitend een kans-element toe aan het sportspel.

Conclusie

De lootboxes spelen een belangrijk onderdeel in een groot aantal spellen, zowel voor een spelcomputer als op een smartphone. Een groot probleem is dat de speler nog niet met zekerheid kan weten wat er in een lootbox zit, waardoor het enigszins op een kansspel lijkt. Echter ontvangt de speler altijd een beloning, waardoor de koper nooit met lege handen komt te staan. Desondanks kan de beloning ook bijzonder tegenvallen en kan de waarde lager uitvallen dan het aankoopbedrag. De lootboxes maken onderdeel uit van het spel en zijn geen opzichzelfstaand spel. Loot boxes in games kunnen we dus niet echt vergelijken met casinogames als online roulette en gokkasten. Mocht je zelf in de problemen komen door de vele aankopen in een videospel, dan is het verstandig om hulp te zoeken.